অষ্টাদশ খণ্ড : মুচুকুন্দ স্তুতি

৷৷অষ্টাদশ খণ্ড৷৷

৷৷মুচুকুন্দ স্তুতি৷৷

৷৷প্ৰথম কীৰ্ত্তন৷৷

ঘোষা৷৷

ৰামক নাম আতি অনুপাম৷

ৰামক নাম ৰামক নাম ৷৷১০৯৷৷

পদ৷৷

ৰাজাত কহন্ত শুকে কথাক৷

মান্ধাতাৰ পুত্ৰ জানিবা তাক৷৷

ইক্ষাকু বংশত ভৈলন্ত জাত৷

মুচুকুন্দ নামে জগতে খ্যাত৷৷১৩৫৪৷৷

অসুৰত ভয়ে দেৱতাজাক৷

ৰাজাক বোলন্ত ৰাখা আহ্মাক৷৷

নৃপতি পাছে ভৈলা স্বৰ্গপাল৷

ৰাখিলা ত্ৰিদশক চিৰকাল৷৷১৩৫৫৷৷

যেৱে সেনাপতি কাৰ্ত্তিক ভৈলা৷

ৰাজাক দেৱে বুলিবাক লৈলা৷

এৱে মুচুকুন্দ কৰা বিশ্ৰাম৷

কৰিলা আহ্মাৰ দুষ্কৰ কাম৷৷১৩৫৬৷৷

সমস্ত ৰাজ্যভোগ পৰিহৰি৷

ৰাখিলা আহ্মাক নিদ্ৰাক এড়ি৷৷

তোহ্মাৰ আৱে পুত্ৰ পৌত্ৰগণ৷

জ্ঞাতি মিত্ৰ আৰ সেৱক জন৷৷১৩৫৭৷৷

পৃথিৱীত কেহো নাহিকে ভালে৷

সৱাকো সংহৰি নিলেক কালে৷৷

মোক্ষ ব্যতিৰেকে লৈয়োক বৰ৷

বিষ্ণুসে মোক্ষৰ হোন্ত ঈশ্বৰ৷৷১৩৫৮৷৷

বুলিলা দেৱক ৰাজা প্ৰণামি৷

নলাগে বৰ নিদ্ৰা কৰো আমি৷৷

বোলন্ত এহি হৌক দেৱগণে৷

নিদ্ৰাত জগাৱৈ আসি যিজনে৷৷১৩৫৯৷৷

হৈৱেক ভস্ম তযু দৰশনে৷

মৰিল যৱন এহি কাৰণে৷৷

পাছে মাধৱে কৰি অল্প হাসি৷

নৃপতিক দেখা দিলন্ত আসি৷৷১৩৬০৷৷

ৰাজা মুচুকুন্দে কৃষ্ণক দেখি৷

পৰম বিস্ময়ে চান্ত নিৰেখি৷৷

উদিত চন্দ্ৰৰ যেন প্ৰকাশ৷

শ্যামল দেহে শোভে পীতৱাস৷৷১৩৬১৷৷

শ্ৰীবৎস পান্তি শোভে বক্ষস্থলে৷

সূৰ্য্য সম জ্বলে কৌস্তুভ গলে৷৷

কৰ্ণত মকৰ দোলে কুণ্ডল৷

পদ্মসম শোভে মুখমণ্ডল৷৷১৩৬২৷৷

অৰুণ লোচন পঙ্কজ পাসি৷

নুগুচে সদা মুখে অল্প হাসি৷৷

দশন পান্তি মুকুতাৰ শাৰী৷

প্ৰলম্ব স্থল জ্বলে ভুজ চাৰি৷৷১৩৬৩৷৷

প্ৰকাশে কণ্ঠত পদ্মৰ মালা৷

কটিত ৰত্নৰ শোভে মেখলা৷৷

পদযুগ যেন পঙ্কজ কোষ৷

শুনি সুৱৰ্ণৰ নূপুৰ ঘোষ৷৷১৩৬৪৷৷

ত্ৰৈলোক্যত ৰূপে নাহিকে সম৷

মৃগেন্দ্ৰৰ যেন লীলা বিক্রম৷৷

শৰীৰৰ জৌতি লাগে আখিত৷

দেখি মুচুকুন্দ ভৈলা শঙ্কিত৷৷১৩৬৫৷৷

কৃষ্ণৰ কিঙ্কৰে শঙ্কৰে ভণে৷

কৃষ্ণকথা শুনা সমস্ত জনে৷৷

কৰিয়ো কীৰ্ত্তন আলাস এড়ি৷

বোলা হৰি হৰি সমাজে বেঢ়ি৷৷১৩৬৬৷৷

৷৷দ্বিতীয় কীৰ্ত্তন৷৷

ঘোষা৷৷ ৰাম কৃষ্ণ গোৱিন্দ৷

ত্ৰাহি হৰি মুকুন্দ৷৷১১০৷৷

পদ৷৷

পাছে মুচুকুন্দ ৰায়৷

সোধে মাধৱক চাই৷৷

কোন তুমি থাকা কৈত৷

কি কাৰ্য্যে ভ্ৰমিছা ঐত৷৷১৩৬৭৷৷

পদ্মপত্ৰ সম ভৰি৷

কণ্টকত কেন কৰি৷৷

ফুৰা গিৰি গহ্বৰত

নুবুজো তোহ্মাৰ মত৷৷১৩৬৮৷৷

কিবা ইন্দ্ৰ সূৰ্য্য শশী৷

মূৰ্ত্তি ধৰি আছা আসি৷৷

ব্ৰহ্মা বিষ্ণু ত্ৰিনয়ন৷

তাসম্বাৰ একজন৷৷১৩৬৯৷৷

আসি আছা তুমি স্বামী৷

মূৰ্ত্তি দেখি বোলো আমি৷৷

জন্ম কৰ্ম্ম গোত্ৰ নাম৷

কৈয়ো যদি আছে কাম৷৷১৩৭০৷৷

আহ্মাৰ শুনিয়ো কথা৷

ইক্ষবাকু বংশত তথা৷৷

মান্ধাতাত ভৈলো জাত৷

মুচুকুন্দ নামে খ্যাত৷৷১৩৭১৷৷

উজাগৰে শ্ৰান্ত হুয়া৷

গহ্বৰত আছো শুয়া৷৷

মোক জগাই কোন জনে৷

ভস্ম ভৈল তাৱক্ষণে৷৷১৩৭২৷৷

তোহ্মাক দেখিলো পাছে৷

দেহা প্ৰকাশন্তে আছে৷৷

তোহ্মাৰ দুঃসহ জৌতি৷

নিষ্প্ৰভ কৰিলে আতি৷৷১৩৭৩৷৷

দেখি মহা চমৎকাৰ৷

সুুধিবে নৱাৰো আৰ৷৷

এহি বুলি মৌন ভৈলা৷

মাধৱে কহিবে লৈলা৷৷১৩৭৪৷৷

মোৰ জন্ম কৰ্ম্ম যত৷

কোনে কহি পাৱৈ অন্ত৷৷

তথাপিতো নৃপবৰ৷

শুনা কথা ইজন্মৰ৷৷১৩৭৫৷৷

প্ৰাৰ্থিলন্ত প্ৰজাপতি৷

ধৰ্ম্মক ৰাখিবে প্ৰতি৷৷

যদুকুলে ভৈলো জাত৷

বসুদেৱ মোৰ তাত৷৷১৩৭৬৷৷

আতেসে পণ্ডিত লোকে৷

বাসুদেৱ বোলে মোকে৷৷

কালনেমি দৈত্য বংশ৷

ভৈল আসি ৰাজা কংস৷৷১৩৭৭৷৷

লীলায়ে মাৰিলো তাক৷

আনো যত দৈত্যজাক৷৷

বধিলো সমৰে সৱে৷

দুৰ্জ্জন যৱন এৱে৷৷১৩৭৮৷৷

তযু তেজে ভস্ম ভৈল৷

মহাভাৰ দূৰ গৈল৷৷

তোমাকেসে দয়াতৰে৷

আইলো ঐকে একেশ্বৰে৷৷১৩৭৯৷৷

তুমি মোৰ প্ৰিয়তৰ৷

যেহি লাগে লৈয়ো বৰ৷৷

কহিয়োক অভিপ্ৰায়৷

ভক্তৰ দুৰ্ল্লভ নাই৷৷১৩৮০৷৷

কৃষ্ণৰ কিঙ্কৰে ভণে৷

শুনিয়োক সৰ্ব্বজনে৷৷

সমস্ত সমাজে ঢাকি৷

হৰি হৰি বোলা ডাকি৷৷১৩৮১৷৷

৷৷তৃতীয় কীৰ্ত্তন৷৷

ঘোষা৷৷ ও হৰি নমো নাৰায়ণ

চৰণে মাগো তৰণ উপায়৷

তোহ্মাৰ ভকতি বিনে বাসুদেৱ

বৃথা আয়ু বহি যায়৷৷১১১৷৷

পদ৷৷ পাছে মুচুকুন্দে কৃষ্ণক জানিলা

গৰ্গৰ বাক্য সুমৰি৷

পৰি তুতি আতি কৰিবে লাগিলা

চৰণে প্ৰণাম কৰি৷৷

মায়ায়ে মোহিত হুয়া যিটোজন

নভজৈ প্ৰভু তোহ্মাক৷

সুখক আশায়ে গৃহবাসে থাকৈ

দৈৱে বঞ্চিলেক তাক৷৷১৩৮২৷৷

ভাৰতে দুৰ্ল্লভ নৰদেহা পায়া

নভজৈ তোহ্মাৰ পাৱ৷

গৃহ অন্ধকূপে পড়িয়া থাকয়

পশুৰ যেন স্বভাৱ৷৷

ৰাজ্য ছিৰী মদে ভৈলোহো প্ৰমত্ত

দেহে আত্মা বুদ্ধি ভৈল৷

পুত্ৰ দাৰা ধন আহাৰ চিন্তায়ে

বিফলে জনম গৈল৷৷১৩৮৩৷৷

গৃহ ঘট সম দেহত নৃপতি

বোলাওঁ কৰি চটিমতি৷

তোহ্মাক নগণি হয় হস্তী ৰথে

পৃথিৱী ফুৰো পৰ্য্যটি৷৷

বিষয় চিন্তায়ে পৰম প্ৰমত্ত

থাকে মহামোহ দৰ্পে৷

তুমি অপ্ৰমত্ত হেলে মাৰা তাক

এন্দুৰক যেন সৰ্পে৷৷১৩৮৪৷৷

সুৱৰ্ণৰ ৰথে যিটো হস্তীস্কন্ধে

ফুৰয় ৰাজা বোলাই৷

কালে প্ৰাণ গৈলে সেহিটো শৰীৰ

হোৱৈ বিষ্ঠাপলু ছাই৷৷

যিটো সাৰ্ব্বভৌম সিংহাসনে থাকে

সামৰাজে সেৱা কৰৈ৷

স্ত্ৰীৰ অধীন হুয়া সিটো প্ৰভু

গৃহতে থাকিয়া মৰৈ৷৷১৩৮৫৷৷

দুনাই ইন্দ্ৰ হৈবো বুলিয়া অনেক

কৰৈ কায়ক্লেশ দুঃখ৷

সিটো অভিলাষ ব্যৰ্থ হোৱৈ তাৰ

কহিতো নাহিকে সুখ৷৷

যাহাৰ সংসাৰ গুচিবেক তাৰ

মিলয় সাধু সঙ্গতি৷

যেৱে সাধু সঙ্গ ভৈল তেৱে প্ৰভু

তোহ্মাত উপজৈ মতি৷৷১৩৮৬৷৷

কিনু অনুগ্ৰহ কৰিলা মাধৱ

গুচাই মোৰ ৰাজ্যভাৰ৷

মহাজ্ঞানী গণে আকেসে বাঞ্ছয়

মনত বিৱেক যাৰ৷৷

নৱাঞ্ছোহো আন মাধৱ তোহ্মাৰ

চৰণ সেৱাত পৰে৷

মুকুতিদাতাক আৰাধি খুজিবে

আন বৰ কোন নৰে৷১৩৮৭৷৷

হেন জানি প্ৰভু যত সুখ ভোগ

দূৰতে তেজিয়া থৈলো৷

পৰম পুৰুষ তোহ্মাৰ চৰণে

সদায়ে শৰণ লৈলো৷৷

সংসাৰ চক্রত চিৰকালে ভ্ৰমো

তোহ্মাত নভৈল বোধ৷

একোৱে প্ৰকাৰে সুখ শান্তি নাই

নিজিনিলো কাম ক্রোধ৷৷১৩৮৮৷৷

প্ৰণতপালক তোহ্মাৰ চৰণে

লৈলোহো আৱে শৰণ৷

ভয় শোক মৃত্যু গুচয় যিমতে

ৰক্ষা কৰা নাৰায়ণ৷৷

হেন তুতি কৰি মুচুকুন্দ ৰাজা

কৃষ্ণক প্ৰণামি আছে৷

প্ৰণতপালক দেৱ সনাতন

ৰাজাক মাতিলা পাছে৷৷১৩৮৯৷৷

ভণিল শঙ্কৰে শুনা সৰ্ব্ব নৰে

নকৰিও জন্ম বৃথা৷

শ্ৰৱণতে সুখে মোক্ষপদ পায়

শুনা হেন কৃষ্ণ কথা৷

হৰিৰ কীৰ্ত্তন কৰিয়া পাপৰ

মুণ্ডত মাৰিয়ো বাড়ি৷

আন কাম এড়ি বোলা হৰি হৰি

পলাওক পাতক ছাড়ি৷৷১৩৯০৷৷

৷৷চতুৰ্থ কীৰ্ত্তন৷৷

ঘোষা৷৷

মন ৰাম বোল ৰাম বোল ৰাম বোল ৰাম৷

চিত্তে চিন্ত চতুৰ্ভুজ চতুৰ্ভুজ হৰি৷৷১১২৷৷

পদ৷৷

মাধৱে বোলন্ত শুনা মুচুকুন্দ ৰায়৷

তোহ্মাৰ নিৰ্ম্মল মতি ভৈল সমুদায়৷৷

প্ৰলোভিলো বৰ লোৱা বুলি বাৰম্বাৰ৷

তথাপিতো কিছু বাঞ্ছা নভৈল তোহ্মাৰ৷৷১৩৯১৷৷

বৰ দিবে চাহিলো তোহ্মাক দায়া পদে৷

ভকতক লন্দ্ৰিবাক নপাৰে শ্ৰীমদে৷৷

যোগক অভ্যাসে যিটো ভকতিক এড়ে৷

তাহাৰেসে মন দুনাই বিষয়ত পড়ে৷৷১৩৯২৷৷

মোত চিত্ত দিয়া পৰ্য্যটিয়ো বসুমতী৷

তোহ্মাৰ আহ্মাত আছে একান্ত ভকতি৷৷

ক্ষত্ৰিয়ৰ ধৰ্ম্মত থাকিয়া নৃপবৰ৷

কৰি আছা বধ তুমি জন্তু বহুতৰ৷৷১৩৯৩৷৷

শ্ৰৱণে কীৰ্ত্তনে মোক কৰিয়া আশ্ৰয়৷

তপ কৰি এৱে সিটো পাপ কৰা ক্ষয়৷৷

আউৰ জনমত তুমি হুইবা দ্বিজবৰ৷

মোক পাইবা আসি ৰাজা তেজি কলেবৰ৷৷১৩৯৪৷৷

পূৰ্ব্বত অনেক যজ্ঞে যজি আছা মোক৷

মই ৰক্ষা কৰিবো নিৰ্ভয়ে চলিয়োক৷৷

হেন অনুগ্ৰহ আজ্ঞা পায়া মাধৱৰ৷

কৰিলা কৃষ্ণক প্ৰদক্ষিণ নৃপবৰ৷৷১৩৯৫৷৷

চৰণে প্ৰণামি বাজ ভৈলা গহ্বৰৰ৷

দেখে ক্ষুদ্ৰ ভৈল সৱে বৃক্ষ পশু নৰ৷৷

পাইল কলি যুগে আসি মানি মহাৰথ৷

ধৰিলন্ত উত্তৰ দিশক লাগি পথ৷৷১৩৯৬৷৷

ভৈলন্ত নিঃশঙ্ক তপ আচৰিবে মনে৷

কৰিলা একান্ত চিত্ত কৃষ্ণৰ চৰণে৷৷

বদৰিকাশ্ৰমে গৈয়া ধৰিয়া সমাধি৷

থাকিলন্ত মুচুকুন্দ কৃষ্ণক আৰাধি৷৷১৩৯৭৷৷

পাছে দুনাই আসিয়া মাধৱ মথুৰাক৷

মাৰিলন্ত তিনিকোটি যৱন সেনাক৷৷

তাৰ ধন মানে সৱে বলদ জোড়াইল৷

দ্বাৰকাত নিয়া যদুৰাজাত যোগাইল৷৷১৩৯৮৷৷

তেইশ অক্ষৌহিণী সেনা সাজিয়া প্ৰবন্ধে৷

সেহি সময়ত খেদি আইল জৰাসন্ধে৷৷

পৰম আটোপে মহাকোপে আসে ধাই৷

দেখি লৰ দিলা ৰাম কৃষ্ণ দুয়ো ভাই৷৷১৩৯৯৷৷

মনুষ্য চেষ্টাক দেখাই যেন ভয়াতুৰ৷

ভৰিগতি দুয়ো পলাই গৈলা বহুদূৰ৷৷

হেন দেখি ৰঙ্গে আসি মাগধ নিষ্খলে৷

ধৰ বুলি পাছে পাছে খেদে সমদলে৷৷১৪০০৷৷

পলাইবে নপাৰি যেন ৰাম দামোদৰে৷

আৰোহিলা পৰ্ব্বতৰ উছিত শিখৰে৷৷

পৰ্ব্বতক বেড়িয়া সসৈন্যে জৰাসন্ধে৷

লগাইলেক জুই তাত অনেক প্ৰবন্ধে৷৷১৪০১৷৷

এঘাৰ যোজন সিটো পৰ্ব্বত উছিত৷

তাৰপৰা ডেৱে দুয়ো নামিলা ভূমিত৷৷

নলক্ষিলে কেৱে শত্ৰু সেনা তাসম্বাক৷

ৰঙ্গে ৰাম কৃষ্ণ দুয়ো গৈলা দ্বাৰকাক৷৷১৪০২৷৷

দগ্ধ ভৈলা ৰাম কৃষ্ণ মানি মহাবলী৷

জৰাসন্ধো সসৈন্যে দেশক গৈল চলি৷৷

নজানয় ঈশ্বৰৰ বলৰ প্ৰমাণ৷

শত্ৰু বুদ্ধি খেদে সিটো পৰম অজ্ঞান৷৷১৪০৩৷৷

কৃষ্ণৰ কিঙ্কৰে গীত ভণিল শঙ্কৰে৷

কৃষ্ণৰ কীৰ্ত্তন নছাড়িবা একো নৰে৷৷

পাপ সাগৰত ইসে কৰিবে নিস্তাৰ৷

বোলা হৰি হৰি হৌক পুৰুষ উদ্ধাৰ৷৷১৪০৪৷৷

৷৷ মুচুকুন্দ স্তুতি সমাপ্ত৷৷১৮৷৷